کنفرانس یک روزه افغانستان در لندن که در آن نمایندگان هفتاد دولت جهان منجمله کلیه کشور های همسایه، بجز ایران، شرکت داشتند، خط مشی ناتو برای تشدید جنگ پیش از آغاز عقب نشینی از آن کشور را مورد تاکید قرار داد.
کشور های شرکت کننده در کنفرانس لندن ضمن سایر تعهدات مالی که ارزش آن بالغ بر 500 میلیارد دلار می شود، برای خرید فرماندهان و جنگ جویان طالبان نیز مبلغ 140 میلیون دلار در نظر گرفتند.
نخست وزیر بریتانیا که کشور متبوع او پیشنهاد دهنده اصلی طرح خرید طالبان است، اتهام رشوه دادن به طالبان برای ترک جنگ را انکار کرد. با این و جود بنظر میرسد که پرداخت پول نقد در کنار تشدید جنگ، بعنوان راهی در جهت تشویق طالبان به خود داری از ادامه نبرد مورد توجه قرار گرفته است.
کنفرانس لندن که در آن دبیر کل سازمان ملل، دبیر کل ناتو و روسای 11 دولت جهان حضور داشتند، بیش از اعلام استراتژی تازه جنگ در افغانستان، تلاشی بود در جهت همراه کرده افکار عمومی مردم امریکا و بریتانیا با ادامه جنگ علیه طالبان.
بیشتر بخوانید:
طی ماه های اخیر، همراه با افزایش تحرکات نظامی طالبان در افغانستان و گسترش نا آرامی در مناطق بیشتری از آن کشور، بخصوص در ولایات شمال، تردید های جدی پیرامون شانس موفقیت ادامه جنگ در افغانستان بو جود آمده است.
بمنظور کنترل طالبان و شکست نهایی آنها، پیش از برگزاری کنفرانس لندن موضوع همکاری های منطقه ای و شرکت فعال همسایگان افغانستان در جنگ مورد توجه قرار گرفته بود.
این طرح، با و جود موافقت اولیه ایران برای همکاری، متعاقباً بدلیل رفتار های انفعالی ایران و عدم پذیرش نقش فعال در جنگ از جانب جمهوری اسلامی، تغییر کرد.
در ماه اکتبر سال قبل این ایران از قول احمدی مقدم رییس نیروهای انتظامی ایران داوطلب شده بود که مسئولیت آموزش نیروهای پلیس افغانستان را عهده دار شود. بعد از آن ایران حتی از انجام همکاری های لجستیکی و ترابری با کشور های ناتو ، منجمله آلمان که خواستار این همکاری شده بود، خود داری ورزید.
شکست طالبان در افغانستان می تواند به یکی از نگرانی های جدی امنیت ملی ایران در مرزهای شرقی کشور پایان دهد. با این و جود، دولت کنونی ایران بمنظور باز نگاه داشتن دست خود در جهت اعمال فشار بیشتر به آمریکا، و ایفای نقشی مشابه با آنچه در عراق ایفا میکند، ظاهرا ترجیح میدهد که وضع نا بسامان کنونی در افغانستان تا جایی ادامه یابد که به خروج نیروهای امریکا و ناتو از آن کشور منجر شود.
در اتخاذ این استراتژی، بنظر میرسد نظام سیاسی ایران که از داخل با مخالفت های گسترده ای روبرو است، نگرانی های کوتاه مدت سیاسی خود را در گرو مصالح میان مدت امنیت ملی کشور قرار داده است.
دولت ایران با این جمع بندی که آمریکا و ناتو در هر حال جنگ علیه طالبان را در افغانستان ادامه خواهند داد، مایل است که هزینه های جنگ یاد شده را برای امریکا و بریتانیا تا حد ممکن افزایش دهد.
بموجب این جمع بندی، افزایش هزینه های جنگ در افغانستان، چه از لحاظ تلفات جانی و هزینه های مالی، می تواند موجب افزایش نارضایتی افکار عمومی در کشور های آمریکا و بریتانیا نسبت به ادامه جنگ شده و مانع از گسترش جنگ در سایر مناطق همسایه منجمله ایران بشود.
در کنفرانس لندن سه هدف عمده مورد توجه قرار گرفت. اولین هدف جدا ساختن طالبان از القاعده و پرداخت نقدی به آن دسته از فرماندهان و جنگ جویانی است که به دولت کابل پیوسته و یا بهر طریق از ادامه جنگ دست خواهند کشید.
هدف دوم سپردن امنیت افغانستان طی 18 ماه آینده به نیروهای داخلی در آن کشور است. بموجب این طرح در کمتر از دو سال تعداد نیروهای ارتش افغانستان به 176,000 افزایش خواهند یافت.
همزمان، 134,000 نفر در نیروهای پلیس افغانستان تجهیز خواهند شد. این دو طرح، مشابه طرح هایی است که پیش از این در زمان دولت جورج بوش از سوی امریکا در عراق بموقع اجرا گذاشته شده و به موفقیت نسبی رسیده است. نگرانی اصلی پیرامون اجرای این طرح، نفوذ گروههای القاعده و طالبان در صفوف ارتش و پلیس مرکزی آن کشور است.
چنانکه در روز 30 دسامبر سال گذشته یک پزشک 36 ساله اردنی بنام " همام ابو ملال البلاوی" که توسط سرویس جاسوسی اردن استخدام شده و در افغانستان به بهانه نفوذ در نیروهای القاعده، با نیروهای امریکایی همکاری میکرد از راه اقدام به یک انفجار انتحاری هشت تن از کارکنان سیا را بقتل رساند.
هدف سوم کنفرانس لندن تاکید بر مبارزه با فساد اداری و مالی در افغانستان و وادار ساختن دولت آن کشور به قبول مسئولیت در این زمینه است.
حمید کرزای در لندن متعهد شد که در طول یک سال آینده 10,000 نفر را بمنظور اشتغال در کادر های اداری تربیت کرده و بکار بگیرد. او همچنین متعهد شد کمیسیون مستقلی را بمنظور مبارزه با فساد تشکیل دهد.
از جمله نگرانی های غرب پیرامون افغانستان، ندیده گرفته شدن حقوق زنان حتی بعد از طالبان و در دولت کنونی کابل است. قابل توجه است که در هیات نمایندگی نسبتا بزرگ اعزامی افغانستان به کنفرانس لندن هیچ زنی حضور نداشت. با این وجود کرزای متعهد شد که موضوع آموزش دختران افغانی در مدرسه و اشتغال زنان را در ادارات دولتی مورد توجه بیشتر قرار دهد.
گروهی از ناظران مسئولیت اصلی کنفرانس لندن را تدوین روش خروج نیروهای ناتو از افغانستان و عقب نشینی از جنگ تلقی میکنند. آمریکا ضمن انکار عقب نشینی بدون برنامه، متعهد شده است که طی چند ماه آینده 30,000 نیروی تازه به آن کشور اعزام و جنگ را تا تامین امنیت در هر یک از ایالات افغانستان ادامه دهد.
بعد از تامین امنیت در هر منطقه قرار است حفظ امنیت محلی به ارتش و نیروهای پلیس واگذار شده و نیروهای آمریکا و ناتو از آن منطقه خارج شوند.
آمریکا و ناتو انتظار دارند که تشدید جنگ، و همزمان با آن خرید پاره ای از فرماندهان طالبان طی یک سال آینده به نتیجه رسیده و روند جنگ را تغییر دهد. اگر چه این انتظار تا حدود زیادی خوشبینانه بنظر میرسد.
در کنفرانس لندن همچنین تاکید شد که فعلا در افغانستان انتخابات پارلمانی بر گزار نخواهد شد و بجای آن لویا جرگه که مجلس روسای قبایل افغانستان است تشکیل میشود.
ارزش تولید ناخالص ملی افغانستان در حدود 10 میلیارد دلار برآورد میشود که 60 در صد آنرا صدور تریاک تشکیل میدهد. با این و جود امریکا سالانه دهها برابر مجموع تولید ناخالص ملی افغانستان، صرف هزینه های جنگ درآن کشور میکند، با این استدلال که حضور گروه القاعده و طالبان در افغانستان میتواند امنیت ملی امریکا و غرب را مورد تهدید قرار دهد. ظاهرا پاره ای از کشور های همسایه افغانستان این خطر نزدیک را متوجه امنیت ملی خود نمی بینند.
خبرگزارى فرانسه، نمایندگان حدود هفتاد کشور جهان شامل کشورهاى همسایه افغانستان روز پنج‌شنبه در لندن گرد هم آمدند تا در باره راه‌هاى تامین ثبات در این کشور با هم رایزنى کنند.
در این میان عدم حضور جمهورى اسلامى ایران به عنوان یکى از کشورهاى همسایه افغانستان با ابراز «تاسف عمیق» و انتقاد بریتانیا روبرو شد.
دیوید میلیبند وزیر امور خارجه بریتانیا با اشاره به دعوت از همتاى ایرانى‌اش براى شرکت در کنفرانس افغانستان گفته است: « به اعتقاد ما این که آنها از شرکت در این کنفرانس خوددارى کرده‌اند، تاسف‌برانگیز و همین طور غیر قابل توجیه است».
وى افزود: « در روابط بین‌الملل بسیار حایز اهمیت است که کشورها دیدگاه‌هاى خود را بیان کنند... ما مایل بودیم که ایران در این کنفرانس شرکت کند و این را هم گفتیم. آنها هم گفته بودند، مى‌خواهند نقشى مثبت و سازنده در افغانستان ایفا کنند».
میلیبند با بیان این که برخى از کشورها تفسیر خاص خود را از عبارات و اعمال دارند، افزوده است: «این کشورها قربانى توطئه دیگران نیستند، بلکه خالق بدبختى‌هاى خود هستند».
پیشتر نیز سخنگوى وزارت امور خارجه بریتانیا با انتقاد از عدم شرکت ایران در کنفرانس افغانستان از آن به منزله «فرصتى از دست رفته براى ایران» یاد کرده بود.
روابط ایران و بریتانیا به ویژه پس از انتخابات ریاست جمهورى خرداد ماه در ایران روى به تیرگى نهاده است و مقام‌هاى ایرانى در روزهاى گذشته نیز از برنامه خود براى کاهش سطح روابط با بریتانیا خبر داده بودند.
با این حال سخنگوى وزارت امور خارجه جمهورى اسلامى ایران علت عدم شرکت ایران در کنفرانس افغانستان در لندن را «رویکرد این کنفرانس در جهت افزایش اقدامات نظامى و برخورد دوگانه با جریانات موجود در افغانستان» اعلام کرده بود.
این در حالى است که کشورهاى شرکت کننده در این کنفرانس، شامل قدرت‌هاى بزرگ در جریان مذاکرات روز پنج‌شنبه که هفت ساعت به طول انجامید، با سپردن تدریجى مسئولیت تامین امنیت این کشور به نیروهاى افغان از اواخر سال 2010 و اوایل سال 2011 موافقت کردند.
رنگین سپنتا، وزیر امور خارجه پیشین افغانستان و از مشاوران عالى‌رتبه رییس جمهور این کشور پس از پایان گفت و گوهاى لندن اظهار داشت:« خواسته اصلى افغان‌ها مشارکت بیشتر و مسئولیت‌پذیرى در روند استقرار نظام در کشورشان بوده است».
وى با اشاره به تصمیم‌هاى اتخاذ شده در کنفرانس افغانستان افزود: «امروز روز خوبى براى افغانستان بود».
همچنین به گفته گوردون براون، نخست وزیر بریتانیا از طریق سپردن تدریجى مسئولیت امنیت در افغانستان به افغانى‌ها و اجراى برنامه‌اى به منظور جذب طالبان میانه‌رو مى‌توان به دگرگونى‌هاى مورد انتظار در این کشور دست یافت.
آقاى براون افزود، روند سپردن مسئولیت‌هاى امنیتى به افغان‌ها «محله به محله» انجام مى‌شود و تا اواخر سال 2011 شمار سربازان ارتش افغانستان به 171 هزار نفر و شمار نیروهاى پلیس این کشور به 134 هزار نفر خواهد رسید.
بر اساس اعلام نخست وزیر بریتانیا قرار است یک صندوق بین‌المللى به منظور حمایت از افغانستان تشکیل شود.
کشورهاى شرکت کننده در این کنفرانس همچنین از برنامه‌هاى حامد کرزاى، رییس جمهور افغانستان در زمینه کمک مالى به آن دسته از اعضاى گروه طالبان که سلاح‌هاى خود را زمین مى‌گذارند، حمایت کردند.
حامد کرزاى در سخنرانى خود در کنفرانس افغانستان در این باره گفته بود:« مذاکره با طالبان براساس روند مورد توافق در افغانستان انجام مى‌شود و دولت افغانستان آماده است، به کسانى که مى‌خواهند به زندگى عادى باز گردند، کمک کند و براى آنها فرصت‌‌هاى شغلى فراهم کند».
به گفته دیوید میلیبند، وزیر امور خارجه بریتانیا، شرکت‌کنندگان در کنفرانس افغانستان قول داده‌اند، 140 میلیون دلار براى اجراى این طرح در سال نخست اختصاص دهند.
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
